De verwachtingen van de Italiaans Renaissance en het humanisme zijn niet ingelost. Kunstenaars proberen zich te onttrekken aan de invloed van de grote meesters die hen voorgingen. Vaak zochten zij een eigen weg. Het hoogtepunt van Renaissance in Italië is voorbij maar ten noorden van de Alpen begint haar invloed pas echt. Het is het tijdvak van het Maniërisme, van de eigenzinnige kunstenaars.
Het is de eeuw van Tintoretto, Veronese en Dürer. Van de muziek van Palestrina, het madrigaal en de Parijse Chanson. Van Luther en Montaigne, Frans I en Elizabeth I. Van Hilliards kleine miniaturen en Shakespeare’s grote drama’s.